Jednym z warunków udzielenia wsparcia w ramach poszczególnych instrumentów unijnych jest konieczność przygotowania, zaplanowania i udokumentowania procesu weryfikacji inwestycji infrastrukturalnej pod względem wpływu na klimat przez jej promotora. Wymaga to podjęcia określonych działań. Co obejmuje weryfikacja wpływu inwestycji na klimat? Dlaczego jest tak istotna?
Weryfikacja wpływu inwestycji na klimat – co to? Jakich przedsięwzięć dotyczy?
Zgodnie z założeniami Komisji Europejskiej, weryfikacja inwestycji pod względem wpływu na klimat ma służyć włączaniu działań na rzecz łagodzenia zmiany klimatu do opracowywanych projektów infrastrukturalnych. Obejmuje ona przedsięwzięcia finansowane przez Unię Europejską w latach 2021-2027, począwszy od budynków, poprzez infrastrukturę sieciową, na skomplikowanych systemach np. gospodarowania odpadami kończąc. Zgodnie z rekomendacjami KE, powinna być ona włączona do zarządzania cyklem projektu infrastrukturalnego już na samym jego starcie.
Weryfikacja inwestycji pod względem wpływu na klimat daje inwestorom instytucjonalnym i prywatnym możliwość podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych. Można ją podzielić na dwa filary – neutralność klimatyczną (łagodzenie zmiany klimatu) oraz odporność na zmianę klimatu (przystosowanie się do zmiany klimatu), a także dwa etapy – preselekcję orasz szczegółową analizę.
Ustalone przez Komisję Europejską wytyczne techniczne dotyczące weryfikacji inwestycji pod względem wpływu na klimat są zgodne z:
- postanowieniami porozumienia paryskiego,
- celami klimatycznymi UE, takimi jak ochrona zasobów wodnych i morskich, zrównoważone wykorzystanie, recykling czy też zapobieganie wytwarzaniu odpadów,
- przyjętymi przez UE zasadami, w tym zwłaszcza „nie czyń poważnych szkód” oraz „efektywność energetyczna przede wszystkim”,
- programem InvestEU, instrumentem „Łącząc Europę” oraz funduszami unijnymi.
Mają one wspomagać Unię Europejską w realizacji postanowień Europejskiego Zielonego Ładu. Ponadto są one dostosowane do przyjętej ścieżki redukcji emisji gazów cieplarnianych, a także sprzyjają wdrażaniu wymogów klimatycznych oraz zwiększaniu wydatków na cele ekologiczne.
Co obejmuje weryfikacja wpływu inwestycji na klimat? Filary i etapy
Weryfikacja wpływu inwestycji na klimat obejmuje szereg działań, takich jak analiza projektu infrastrukturalnego pod kątem: przyczyniania się do emisji gazów cieplarnianych, wywoływania zmian w użytkowaniu gruntów czy też zwiększania zapotrzebowania na energię. Żeby opracowanie było wnikliwe i odpowiadało przyjętym celom, należy je sporządzić według określonych wytycznych.
Powinno ono składać się z dwóch filarów i dwóch etapów (co przedstawia poniższa tabela), z czego zakres „szczegółowej analizy” jest zależny od wyników etapu preselekcji. Pozwala to odciążyć administrację.
Filary | Neutralność klimatyczna – łagodzenie zmiany klimatu | Odporność na zmianę klimatu – przystosowanie się do zmiany klimatu |
Etapy | 1. Preselekcja (Porównanie projektu z wykazem preselekcji dla śladu węglowego) | 1. Preselekcja (Analiza wrażliwości i ocena podatności projektu na ryzyko zmiany klimatu) |
2. Szczegółowa analiza (Oszacowanie wartości pieniężnej ewentualnej emisji gazów cieplarnianych. Weryfikacja zgodności projektu z rozwiązaniami pozwalającymi osiągnąć cele klimatyczne) | 3. Szczegółowa analiza (Ocena ryzyka zmiany klimatu. Określenie, zaplanowanie i wdrożenie działań przystosowawczych do zmiany klimatu. Weryfikacja zgodności z unijnymi, krajowymi i regionalnymi strategiami przystosowania do zmiany klimatu. |
Weryfikacja inwestycji infrastrukturalnej to proces, który obejmuje szereg działań. W jego ramach przeprowadza się m.in. ocenę kontekstu projektu infrastrukturalnego i jego powiązań, dokonuje się wyboru parametrów oceny zagrożenia i ryzyka, a także wskazuje osoby, podmioty oraz zasoby wymagające zaangażowania. Żeby więc niczego nie przeoczyć, przygotowanie, planowanie i udokumentowanie procesu weryfikacji inwestycji warto powierzyć specjalistom.
Źródło: Ekomeritum.pl